برج شاطر گنبدی اردبیل

برج شاطر که با نام گنبد شاطر نیز شناخته می‌شود، از جاهاي ديدني اردبيل  در فاصله‌ ۶ کیلومتری شهر و در روستایی به نام صومعه است.تپه‌های باستانی متعددی در پیرامون و اطراف این برج قرار گرفته‌اند.

برج شاطر یا به اصطلاح مردم بومی شاطر‌گنبدی، بنایی مربوط به دوران میانی اسلام است.

محوطه‌ای که امروزه این برج تاریخی در آن قرار گرفته، سایتی باستانی است. کاربری این برج مشخص نیست و گمان می‌‌‎رود برای برگزاری مراسم آیینی از آن استفاده می‌شد.

گنبد آن بنایی آجری است که آسمانه‌اش ویران شد. ساختمان برج از داخل استوانه و از خارج ده‌ ضلعی به طول اضلاع 263 سانتی‌متر است.

این نوع ساختار هندسی و شیوه‌ معماری میان برج‌های باستانی ایران متداول است. باید دانست که میان این چند ضلعی‌ها، اندیشه معمارانی زبده و چیره‌دست وجود دارد.برج شاطر ازاره‌های سنگی به ارتفاع یک‌و‌نیم متر و مرکب از چهاررج سنگ‌ تراش دارد.

ازاره سنگی روی کف بنا از ملاط آهکی و سنگ لاشه ساخته شده است. سه ردیف اول زیرین عریض و ردیف چهارم بالایی که حکم حاشیه ازاره را دارد کم عرض و حدود 22 سانتی‌متر است.

روى پایه‌ سنگى برج، جرزهاى دو وجهى آجرى با دقت کنارهم قرار گرفته‌اند و فاصله میان آن‌ها را قاب‌سازی‌های آجری پرکرده است. این قاب‌سازی‌های آجری که طرح‌های متفاوتی دارند، زیبایی چشم نوازی به این برج بخشیده است.

ورودى برج در ضلع شرقى و در بالاى پایه‌‌ سنگى قرار داشته که احتمالا پنج یا شش پله در برابر آن بوده است. البته امروزه خبری از آن‌ها نیست. چون ارتفاع درگاهی از ازاره دو متر بوده و آستانه در ورودی بالای ازاره قرار داشته است، کتیبه و سردر بنا به مرور زمان تخریب شد و از میان رفت.

بهترين زمان براي بازديد از اين جاذبه فصل بهار و تابستان مي باشد.

برای بازدید از برج شاطرگنبدی نیاز به تجهیزات خاصی ندارید، کافی است کفش مناسبی به پا داشته باشید. همچنین چشمان‌تان را برای رویارویی با طبیعتی سرسبز، بکر و بنایی نیمه تخریب شده؛ اما با ابهت آماده و گوش‌هایتان را برای لذت بردن از سکوت و شنیدن صدای پرندگان تیز کنید.

متاسفانه اين اثر مورد بی‌توجهی مسولین قرار گرفته و زیر برف و باران بی هیچ حفاظی رها شد. در صورتی که می‌توان با مرمت و در نظر گرفتن امکانات رفاهی، جان و رونقی دوباره به این بنا و منطقه بخشید.