تنگه بلاغی پاسارگاد

تنگ بلاغی در جنوب مجموعه ميراث جهانی پاسارگاد قرار دارد و دارای طول تقريبي 18کيلومتر و عرض بين 500 متر تا 10 کيلومتر از ابتدای تنگه در شمال تا تپه رحمت آباد در جنوب است.

تنگ بلاغي حدود 4هزار سال پيش به دلايل نامعلومي خالي از سکنه مي شود (دليل اين ادعا عدم کشف آثار فرهنگي حد فاصل دوره پيش از تاريخ استقرار در روستاها تا دوره هخامنشي (يعني حدود 2500 سال)، بعد از اين وقفه طولاني دوباره زندگي در تنگ بلاغي در دوره هخامنشي از سر گرفته مي شود. تاکنون در تنگ بلاغي از دوره هخامنشی آثاري شامل موارد زير شناسايي شده است:

کنده کاريهاي موسوم به راه شاهي در سمت راست رودخانه پلوار: تاکنون 9 قسمت از اين کنده کاريها به صورت مجزا از هم، در خطي به طول حدود5/4 کيلومتر شناسايي شده که بزرگترين قسمت آن به نام دختر بر (با طول250 متر وعرض تا20/2 متر و ارتفاع قسمت کنده شده بيش از 10 متر است ) معروف است.

کنده کاريهاي سمت چپ رودخانه: در سمت چپ تنگ بلاغي و در خطي به طول بيش از 5/6 کيلومتر 16کنده کاري کاملاً مجزا شناسايي شد که تاکنون هيچگونه گزارشي در مورد آن ارائه نشده است. اين کنده کاريها از شمالي ترين نقطه رشته کوه کوچک در ابتداي تنگ بلاغي شروع شده و تقريباً تا وسط تنگ بلاغي ادامه يافته است.

از آثار ديگر دوره هخامنشي درتنگ بلاغي، تپه هاي باستاني (محوطه هاي گسترده) است . تاکنون چند محوطه در تنگ بلاغي شناسايي شد که داراي سفال شاخص دوره هخامنشي است.

گورستانهاي فرا هخامنشي: از ديگر آثار شناسايي شده در تنگ بلاغي قبور درون خاک است که براي اولين بار درتنگ بلاغي شناسايي شد. اين قبور بنام گورهاي خرسنگي نام گذاري شد. فرم ساخت اين قبور به صورت اشکال هندسي منظم مانند دايره اي و مستطيلي و هندسي نامنظم است که در ساخت آن بيشتر از سنگه‌اي بزرگ به ابعادي با ميانگين (1*1متر) استفاده شده است و به همين خاطر، اين قبور را گورهاي خرسنگي نامگذاري کرده اند.

از دوره اشکاني نيز آثاري بدست آمده که مهمترين آنها به شامل موارد زير است: انواع تدفين مربوط به دوره اشکاني و معاصر آن، مرز سنگچين، محوطه هاي اشکاني در تنگ بلاغي تا کنون چند محوطه و گورستان از دوره ساسانی نیز شناسايي شده است. آثار دوره اسلامي در تنگ بلاغی شامل دو کارگاه ذوب فلز احتمالاً مربوط به اوايل دوره اسلامي و کوره ديگر مربوط به دوره صفوي (کشف يک سکه صفوي از آن) است. از ديگر آثار دوره اسلامي قبرستاني مربوط به دوره صفوي و کومه کره هاي عشاير با قدمت حدود 300سال است.

فاصله بین تنگ بلاغی و مجموعه سلطنتی پاسارگاد حدود ۳۲٫۷ کیلومتر و زمان آن ۳۴ دقیقه است.