مشخصات مدرسه خان
زیر بنای این محل که به سبک بناهای درون گرا ساخته شده ۷۶۸۶ متر مربع است و در زمینی به مساحت ۵۰۰۳ متر مربع در دو طبقه بنا شده؛ این بنا دارای یکصد حجره جهت اسکان طلاب بوده که در حال حاضر هفتاد هجره به جای مانده و نیز صحن مدرسه با یک حوض هشت گوش در مرکز و ۴ باغچه در چهار طرف آن به همراه درختان نارنج و نخل مزین گردیده است ، طول صحن ۵۱ متر و عرض آن ۴۵ متر است. در ۴ سمت حیاط ۴ طاق نمای بلند با کاشی کاری مزین شده است که فقط سر در غربی آن به تازگی مرمت شده است.
تاریخچه مدرسه خان
این بنا به همت، الله وردی خان افشار والی شیراز و سپه سالار شاه عباس صفوی بنا گذاشته شد ، پس از مرگ ایشان پسرش سردار نامی ایران ، امام قلی خان در سال ۱۰۲۴ هجری قمری کار بنا را به اتمام رساند.
ویژگیها مدرسه خان
در شأن و مقام این مرکز مهم علمی و فرهنگی شیراز همین بس که در زمانی که شرط ورود طلاب به برخی از مدارس اصفهان فرانگرفتن علوم معقول بود، یکی از شرایط تدریس و تحصیل مدرسهٔ خان این بود که حتماً باید یک مدرس علوم معقول در آنجا تدریس نماید. الله وردی خان در وقفنامه تصریح کرد که اختیار تدریس را به شما واگذار میکنم تا اینکه شما هر درسی را که میخواهید در برنامهٔ دروس مدرسه قرار دهید.
سیمای عمومی مدرسه خان
سردر ورودی با تزئینات بسیار عالی و ارتفاع چشم گیر ، با کاشی های هفت رنگ تزیین شده و گل بوته های روی کاشی ها از جمله شاهکارهای هنر و معماری و کاشی کاری بوده همچنین بالای سردر، یک کتیبه با خط ثلث عالی و با قلم درشت نوشته شده که بیانگر ذوق والای هنر مند ایرانی است . دالان ورودی مدرسه به شکل هشتی با سقفی که با شکل زیبا به صورت گنبدی با کاشی لاجوردی آبی و گل بوته های زیبا مزین شده است. کاشی کاریهای سقف مدرسه مثل مسجد شیخ لطف الله در اصفهان می باشد ، در حاشیه سقف آیات قرآنی با خط ثلث عالی وجود دارد که در کتیبه آن به سال ۱۰۲۴ هجری قمری نگاشته شده ، بالای دالان ، تالار وسیعی است که روزگاری حکیم ملاصدرا ملقب به صدرالمتألهین فلسفه اشراق در آن تدریس میکرده است .
زمان مناسب بازدید مدرسه خان
اگر علاقه مند به بازدید از این اثر تاریخی هستید، میتوانید در طول هفته از صبح تا عصر از این بنا دیدن کنید.
منبع مدرسه خان
شهرداری شیراز – سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - دانش نامه ویکی پدیا - خبرگزاری مهر