مشخصات مسجد معزالدوله
این مسجد تاریخی در محدوده مرکزی شهر تهران قرار دارد و هم اکنون با عنوان مسجد سید الشهدا (ع) شناخته می شود.
تاریخچه مسجد معزالدوله
طبق کتیبه موجود در شبستان مدرسه تاریخ احداث بنای مدرسه معزالدوله به سال ۱۳۱۷ میباشد. بر اساس کتیبه وقف نامه محمد اسماعیل میرزا معزالدوله این بهرام میرزا معزالدوله بنا را وقف نموده و ساختمان آن به سعی و اهتمام حاجیه فرخ لقا خانم زوجه مرحوم معزالدوله اتمام یافته است.
سیمای عمومی مسجد معزالدوله
بنای تاریخی مسجد معزالدوله دارای نمایی است آجری، در این بنا که درب ورودی آن در قسمت شمالی بنا واقع گردیده است بعد از ورود به فضای هشتی میرسیم. هشتی به فضای اصلی ورودی که معمولا بعد از سر در قرار میگیرد اطلاق میشود.
بعد از آن وارد صحن که همان حیاط یا فضای باز اصلی بنا است میرسیم. در پیرامون صحن فضای مختلفی واقع شده است. در قسمت شرقی آن پنج غرفه و یک صحن کوچک دیگر قرار گرفته است. غرفهها فضاهایی است که پیرامون صحن یا فضای میانه قرار میگیرند و به آن مینگرند.
در شمال غربی بنا سه مدرس قرار دارد. مدرس فضایی است که محل برگزاری جلسات درس در مدارس علمیه است.
در قسمت جنوب غربی بنا ابتدا مهتابی که به فضای بدون سقفی که بالاتر از سطح حیاط و یا در پشت بام قرار میگیرد و این فضا معمولا از سه طرف بسته و طرف چهارم به فضای باز مشرف است و دیوارهای اطراف آن نماسازی میشوند اطلاق میشود قرار دارد و بعد از آن به شبستان که فضای ستون داری است که از تکرار چهار طاقیهای مشابه بوجود میآید میرسیم.
منبع مسجد معزالدوله
«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر»
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران
تارنمای خبری - تحلیلی آفتاب