مشخصات پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
پناهگاه حيات وحش نایبندان طبس منطقهای بکر با کمترین تعارضات انسانی و حداقل فعالیتهای صنعتی و کشاورزی است و این شرایط طبیعی نسبتاً بکری را برای جانوران پناهگاه فراهم آورده است.
وجود دو قله مرتفع ۳۰۰۹ متری نایبندان و ۲۴۵۰ متری علیآباد موجب شده تا منابع آبی لازم برای رشد گیاهان و زندگی حیوانات مختلف در پناهگاه حيات وحش نایبندان طبس فراهم شود.
ویژگیها پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
ویژگی خاص پناهگاه حيات وحش نایبندان طبس دورافتادگی کامل آن و محاصره شدن از هر سو با دشت کویر است. همچنین، ارزش اصلی نایبندان به محیط امنی است که برای تعدادی از جانوران بیابانزی ایران به ویژه یوزپلنگ فراهم کرده است.
زمان مناسب بازدید پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
با توجه به وضعیت آب و هوایی یزد، فصل های بهار و زمستان زمان مناسبی برای بازدید از جاذبه های این استان هستند.
نکات مثبت پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
به نظر میرسد بیشترین جمعیت یوزپلنگ آسیایی در این منطقه زندگی میکند و تصویری از یک یوزپلنگ که با دوربین تلهای گرفته شده به عنوان بهترین عکس دوربینهای تلهای در سال ۲۰۱۴ انتخاب شد.
برترین یوزپلنگ جهان نیز در این منطقه زندگی میکردهاست.
سیمای عمومی پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
جمعیت نسبت مناسبی از قوچ و میش در تپه ماهورها و دامنه ارتفاعات نایبند وجود دارد که به همراه جمعیت کمتراکم جبیر در زیستگاههای دشتی و تپه ماهورها طعمههای مناسبی برای یوزپلنگ آسیایی فراهم میشوند.
کل و بز هم در صخره ها و ارتفاعات به ویژه قله نایبند دیده می شود و شواهدی نیز مبنی بر زیست پلنگ در این ارتفاعات به دست آمده است. سیاهگوش، روباه معمولی، روباه شنی، شغال، خارپشت ایرانی، تشی و خرگوش صحرایی از دیگر انواع پستانداران ساکن این منطقه هستند.
نایبندان در اقلیم گرم و خشک واقع است و بخش عمده آن از دشت تشکیل شده که در نواحی نزدیک به کوهستان حالت استپی و در نواحی دورتر از کوهستان حالت بیابانی و کویری همراه با شورهزارهای وسیع پیدا میکند. میزان بارندگی کم است و میانگین آن بین ۷۰ تا ۱۱۰ میلیمتر است، اما حدود دویست چشمه آب شیرین و آب شور در منطقه وجود دارد که البته بسیاری از آنها در تابستان و هنگام خشکسالی بسیار کمآب شده یا کاملاً خشک میشوند.
از مهمترین گونه های شناسایی شده خزندگان این منطقه نیز به افعی شاخدار، مار جعفری، تیرمار، بزمجه بیابانی، مار شتری، شترمار شیرازی، مار قیطانی، مار خالدار، مار جعفری، جکوی دمپخ گایزرلینگ، آگامای استپی، آگامای چابک و آگامای سروزغی دمسیاه میتوان اشاره کرد. از پرندگان شاخص این منطقه هم زاغ بور، هوبره، کبک، سبزهقبا، تیهو، کوکر گندمی و شکمسیاه و انواع مختلف پرندگان شکاری همچون شاهبوف، شاهین، دلیجه، بالابان، عقاب طلایی و سنقر خاکستری را میتوان نام برد.
پیشنهاد ویژه پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
غار بزرگی معروف به «غار کفتار» یکی از جاذبههای گردشگری نایبندان در این منطقه است که گله بزرگی از کفتارهای راهراه در آن زندگی میکنند. به طور کلی بیشترین تعداد کفتار ایران در نایبندان به سر میبرند.
علاوه بر یوز و کفتار، این منطقه زیستگاه مناسبی برای حیوانات در معرض خطری همچون «جبیر» نوعی غزال کوچک، «شاهروباه» نایابترین نوع روباه در ایران، و گربه شنی است.
سایر اطلاعات پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
تا حدود ۳۰ سال قبل در منطقه «رباط گور» پناهگاه حیات وحش نایبندان گورخر ایرانی هم زیست می کرده که هماکنون نسل آن در این منطقه منقرض شده است.
تاکنون ۱۷۷ گونه گیاهی در این پناهگاه شناسایی شده. گیاهانی چون بادام کوهی، انجیر وحشی، تاغ، چوبک تماشایی، کلاه میرحسین خار سفید، کلاه میرحسین دم عقربی، بادام عاجی، بادام خاکستری، گون درختچهای، زیره کرمانی و زیره سیاه را از انواع گونههای گیاهی این منطقه هستند که از ارزش حفاظتی بالایی برخوردارند.
هرچند کارشناسان بر این باورند که بسیاری از گیاهان منطقه هنوز شناسایی نشده و تنوع گیاهی نایبندان باید بسیار بیشتر از این باشد.
نکات منفی پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
متاسفانه، لاشه یک یوزپلنگ نر ۱۲ ساله که «جنگال» نامیده شد در سال ۱۳۹۰ در نایبندان کشف شد که به دلیل سن زیاد و احتمالاً ناتوانی در شکار تلف شده بود.
وسایل مورد نیاز پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس
مواردی همچون کفش مناسب طبیعت گردی، یک دست لباس اضافه، عینک آفتابی، کرم ضد آفتاب، کلاه و پاوربانک به همراه داشته باشید.