سمنان و مهدیشهر، دو شهر با دو طبیعت متفاوت

به گزارش بزنیم بیرون ، جدای از تاریخ کهن و فرهنگ غنی این استان، جاذبه‌های طبیعی آن بسیار قابل توجه است و کمتر کسی است که تا به حال نام «شهمیرزاد» به گوشش نخورده باشد.درختان سربه فلک کشیده، مناظر کوهستانی زیبا و طبیعت بکر بخشی از جاذبه‌های طبیعی شهرستان مهدیشهر است و در همسایگی این شهرستان، در مرکز استان سمنان می‌توانید از دیدن جاذبه های کویری لذت ببرید.

 

سمنان:

 

شهرستان سمنان مرکز استان سمنان است. این شهرستان در 205 کیلومتری شرق تهران و برسر راه تهران به خراسان واقع شده است. از جمله جاذبه‌های طبیعی سمنان می‌توان به منطقه پیغمبران، آهوان و از همه مهم‌تر کویر زیبا اشاره کرد.

 

 

پیغمبران، طبیعت زیبا و آرامگاه فرزندان نوح پیغمبر

 

در شمال شرق شهر سمنان منطقه زیارتی و سیاحتی «پیغمبران » قرار دارد. مقبره پیغمبران در قله کوهی به همین نام در 21 کیلومتری ازجاده اصلی «تهران – مشهد»، در نزدیکی سمنان واقع شده است. بر اساس اطلاعات موجود، در این مقبره، «سام » و «لام » از فرزندان نوح پیغمبر مدفون هستند. آب و هوای معتدل و پوشش گیاهی و جانوری منطقه، جاذبه زیارتی منطقه را به عنوان محور گردشگری آن تکمیل می‌کند.

 

 

آهوان، بیا بریم دشت

 

آهوان منطقه‌ای است که از حدود 30 کیلومتری شرق سمنان و 87 کیلومتری غرب دامغان شروع و تا انتهای منطقه کوهستانی ادامه دارد. این منطقه در زمستان سرد و در تابستان معتدل و ییلاقی است. در اطراف آهوان چند روستای پایکوهی معروف به «کلاته » وجود دارد که به‌علت وجود باغ‌ها، کشتزارهای مختلف و استخرهای آبیاری، مناظر زیبایی را خلق می‌کند در کنار جاذبه‌های طبیعی، اهمیت گردشگری منطقه به‌علت وجود دو کاروانسرا یا رباط تاریخی به نام رباط سنگی انوشیروانی و کاروانسرای شاه عباسی است.

 

 

کویر سمنان، طنین صدای سکوت

 

چنانچه قصد تجربه سفر به کویر و شنیدن صدای سکوت را دارید، سری به کویر سمنان بزنید. کویر شورآب در جنوب شرقی شهرستان سمنان، قرار دارد. این منطقه دارای پوشش گیاهی بسیار اندک است. در حاشیه رود شورآب که از دل این منطقه می‌گذرد، رمل‌های ماسه‌ای قابل مشاهده است آب رودخانه شورآب در این نقطه کاملاً اشباع شده از نمک است. آب رودخانه شورآب همانند دوغاب گچ در مسیل جریان دارد. در کناره‌های رودخانه نیز لایه ضخیمی از نهشته‌های نمکی، سطحی صاف و صیقلی و سفید رنگ را بوجود آورده است.

 

کویر دلازیان نیز در شمال کویر مرکزی ایران(دشت کویر) و جنوب روستای دلازیان قرار دارد. روستای دلازیان در ۸ کیلومتری جنوب سمنان در سوی دیگر خط راه‌آهن «تهران - مشهد» و پس از روستاهای خیرآباد و رکن‌آباد واقع شده است. در قسمت عمده کویر پوشش گیاهی بسیار ضعیف و عمدتاً گیاهان خشکی پسند و شور پسند قابل مشاهده است. این کویر محل تلاقی رودخانه شورآب سمنان و رودخانه گیناب است که پس از عبور از دشت سمنان در این منطقه به یکدیگر می پیوندند. بدلیل وجود این 2 رودخانه فصلی، زمین‌های باتلاقی به وفور در این کویر قابل مشاهده هستند. در حاشیه باتلاق‌ها گنبدهای نمکی قرار دارند.

 

 

معدن گوگرد یکی از پنج معدن با خلوص بالای گوگرد در خاورمیانه

 

معدن گوگرد در 30 کیلومتری جنوب سمنان، پس از روستای دلازیان واقع است. این معدن از دوره صفویه به‌شکل غیررسمی و در دوران قاجار و پهلوی به‌طور رسمی مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفته و در اطراف این معدن نیز بناهایی برای اسکان افراد، انبار محصولات و کوره‌های ذوب وجود دارد. در زمان بهره‌برداری از معدن در دوران قاجار و پهلوی، گوگرد استخراج و برای مصارف دارویی، کشاورزی و صنعتی به کارگاه‌ها، کارخانجات و سایر تأسیسات خارج از شهر سمنان منتقل می‌شده است.

 

این معدن پس از ثبت در فهرست آثار ملی کشور در سال گذشته، به مکانی برای بازدید گردشگران مبدل شده است. از شواهد و آثار و سفال به دست آمده بر روی تپه‌ و محوطه‌ تاریخی معدن گوگرد می‌توان به قدمت معدن پی برد به طوری‌که در این محوطه آثار و نمونه‌های ابزار سنگی تراش خورده یافت می‌شود که قدمت این محوطه تاریخی را می‌توان همزمان با «تپه‌های تاریخی میرک و دلازیان» در نظر گرفت. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسان احتمال حیات انسان های نئاندِرتال در تپه‌های تاریخی میرک و دلازیان که در نزدیکی این معدن قرار دارند، وجود دارد.

 

سفال‌های لعاب‌دار آبی نیز در قسمت‌های مختلف محوطه معدن به چشم می‌خورد که مربوط به دوره قاجار و بعد از آن است. این معدن علاوه‌بر ارزش تاریخی، جزو پنج معدن گوگرد خاورمیانه است که خلوص بالایی دارد. معدن گوگرد سمنان به شماره 31141 در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.

 

 

مهدیشهر:

 

سابقه تاریخی مهدیشهر به پیش از اسلام و حتی زمان سلسله‌های پیشدادی می‌رسد و از گذشته به عنوان «سنگسر» معروف است. این شهرستان از سمت جنوب به شهرستان سمنان، از سمت شمال به شهرستان ساری(مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان فیروزکوه (تهران) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان ارتباط دارد.

 

 

شهمیرزاد، جاذبه‌های طبیعی فراوان با بزرگترین باغ گردوی جهان

 

شهمیرزاد از شهرهای زیبا و خنک شهرستان مهدیشهر است که سالانه هزاران گردشگر را برای بازدید از مناظر زیبا و درختان سر به فلک کشیده به این شهر می‌کشاند. این شهر دارای جاذبه‌های طبیعی بسیار زیبا و محصولات متنوع کشاورزی و ... است که برخی از این محصولات مانند گردو و آلو دارای اهمیت صاداراتی و شهرت بین‌المللی هستند. بزرگ‌ترین باغ گردوی جهان با وسعت 700 هکتار نیز در این شهر واقع شده است. بناهای تاریخی مانند «شیرقلعه»، «قلعه شیخی» و «دژوهل»(یکی از کانون‌های مهم اسماعیلیان) بر جذابیت این منطقه افزوده است. شهمیرزاد در شش کیلومتری شمال مهدیشهر واقع شده و شهر نمونه گردشگری بین‌المللی است.

 

 

دربند، منطقه‌ای کوچک با جاذبه‌های فراوان

 

«دربند» منطقه سرسبز کوچکی است که در حد فاصل مسیر مهدیشهر به شهمیرزاد واقع شده و مهم‌ترین قابلیت گردشگری آن، آب و هوای مطبوع، طبیعت بکر و غار دربند است. موقعیت دربند و نزدیکی آن به شهر مهدیشهر، موجب شده تا این منطقه برای توسعه شهری مورد توجه قرار گیرد. این منطقه دارای جاذبه‌های گردشگری می‌باشد که غاردربند، دیوار صخره‌نوردی سنگسرسل، مناظر سرسبز و زیبا و چشمه‌سارهای روان نمونه‌ای از آن است. دربند علاوه‌بر گردشگری، از اهمیت کشاورزی نیز برخوردار است. گردو، آلو، سیب و صیفی‌جات گلخانه‌ای، از مهم‌ترین محصولات منطقه دربند است.

 

 

غار دربند، 140 میلیون سال قدمت

 

غار دربند مهدیشهر با 140 میلیون سال عمر دومین غار آهکی بزرگ در ایران است. غار دربند در ارتفاعات شمالی بین راه مهدیشهر – شهمیرزاد درست، غرب جاده در بدنه کوه کمرد مقابل آبادی دربند واقع شده است. دهانه غار در کمرکش کوه سنگی و زیبایی به نام لهرد رو به مشرق قرار داد و دره وسیع و سرسبز دربند زیرآن گسترده شده است.

 

مدخل ورودی به عرض 75/2 و ارتفاع آن 30/1 متر است پس از عبور از دهانه و مدخل غار، وارد دالانی به طول 24 متر و عرض متوسط سه متر می‌شویم و این دالان به‌تدریج کوتاه می‌شود تا که به دهانه‌ای به ارتفاع 80 سانتی‌متر می‌رسد.

 

پس از عبور از دهانه مذکور وارد غارمی‌شویم. وضع داخلی غار نسبتاً ساده و بدون پیچ و خم است. فضای غار به صورت تالاری بیضی شکل است به طول91 متر که عریض‌ترین قسمت آن 36 متر و بلندترین نقطه سقف آن 20 متر است. ستون‌های بزرگ استلاگتیت و استلاگمیت و دیواره‌های آهکی از جاذبه‌های این غار است.

 

 

پرور، منطقه حفاظت شده با پوشش گیاهی و جانوری متنوع

 

منطقه نمونه گردشگری «پرور» در 46 کیلومتری شمال مهدیشهر و 65 کیلومتری شمال شرقی سمنان واقع شده که به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده «پرور» شناخته شده است. این منطقه در روستای پرور و در کوهپایه‌های البرز شرقی جا گرفته است.

 

جنگل‌های زیبای اورَس(سرو کوهی)، مراتع سر سبز و جنگل‌های درختان پهن برگ به همراه تنوع بی‌نظیر حیات وحش، سیمای جذاب و بی‌نظیری به این منطقه بخشیده است. امامزاده سید تاج الدین، حمام و گورستان پرور از مهم‌ترین آثار تاریخی این روستا بوده و از دیگر جاذبه‌های این منطقه می‌توان به عشایر و ییلاقات آن اشاره کرد.

 

این منطقه شامل روستاهای پرور، کاورد، تمام، تلاجیم، فینسک و ملاده است.قلاع، تپه های باستانی، بناهای تاریخی متعدد و کاخ ابراهیم خان در ملاده از جاذبه های تاریخی مذهبی این منطقه است. چشم‌اندازهای طبیعی، انواع گونه‌های جانوری شامل خرس، گربه وحشی، خوک و کبک، انواع گونه‌های مرتعی، ییلاق‌های متعدد و انواع گیاهان دارویی از جاذبه‌های گردشگری پرور است.

 

 

ملاده، محل استقرار کاخ ابراهیم خان

 

روستای ملاده از توابع شهرستان مهدی‌شهر در 55 کیلومتری شمال شهمیرزاد واقع شده است. آب‌و‌هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و پربرف است. از جاذبه‌های تاریخی آن می‌توان به خانه ابراهیم خان در روستا اشاره کرد. این مجموعه شامل دو عمارت بوده که در یک باغ مصفا ساخته شده شامل خانه ابراهیم خان در قسمت غربی و دیگری قراولخانه یا عمارت کلاه فرنگی در قسمت شمال شرق می‌باشد.

 

 

جنگل رودبارک، جایی برای قدم گذاشتن روی ابرها

 

رودبارک در 84 کیلومتری شمال شرق سمنان در مسیر راه شهمیرزاد به فولاد محله در شهرستان مهدیشهر و در دامنه جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است. این منطقه بخشی از منطقه حفاظت شده پرور است و به‌علت وجود جنگل‌های پهن برگ و آب و هوای خنک به ویژه در فصل تابستان مورد توجه گردشگران قرار دارد.

 

واقع شدن این جنگل در ارتفاع باعث شده که از چشم‌انداز زیبایی برخوردار شود. این جنگل دارای تابستان‌های خنک و دلچسب در سایه درختان سر به فلک کشیده بلوط و راش هم‌چنین زمستان‌های برف‌گیر و سفیدپوش است. این منطقه به دلیل وجود گونه‌های گیاهی متعدد و هم‌جواری با منطقه حفاظت شده پرور دارای گونه‌های متفاوت و پر اهمیت جانوری از جمله کل، خرس قهوه‌ای، بز و... و پرندگانی نظیر کبک، قرقی و عقاب و کرکس است. در این جنگل نیز می‌توانید همانند جنگل ابر شاهرود بر روی ابرها قدم بگذارید.

 

 

چاشم، روستایی که بارها ارزش دیدن دارد

 

روستای چاشم از توابع بخش شهمیرزاد شهرستان مهدیشهر در 19 کیلومتری شمال غربی شهمیرزاد واقع شده است و در پای قله کوه «نیزوا» قرار دارد. «چاشم» روستایی پایکوهی است و آب آن از چشمه و قنات تأمین می‌شود، مهم‌ترین جاذبه گردشگری این منطقه، ارتفاعات زیبا و چشم‌نواز نیزوا، وجود امکان تفریح زمستانی در منطقه، چشمه روزیه، وجود تپه‌های باستانی، امامزاده‌ها و ... است.

 

 

درجزین، شهر یاقوت سرخ

 

درجزین یا درگزین یکی از شهرهای شهرستان مهدیشهر است. این شهر بخاطر عبور آب چشمه گل رودبار و داشتن چند قنات از آبادانی خوبی برخوردار است و زمینه‌های توسعه کمی و کیفی را دارد. برخی از میوه‌جات آن مانند زردآلو و انار مشهور است. درجزین در استان به انارستان‌های پربار و سرسبز معروف و به شهر یاقوت سرخ کویر شهرت دارد.

 

 

شیرقلعه شهمیرزاد، پناهگاه اسماعیلیان

 

آثار این قلعه تاریخی در سه کیلومتری شمال غرب شهمیرزاد و در دره شیخ چشمه سر بر فراز کوهی بلند و مرتفع قرار دارد که به‌نام قلعه شیخ چشمه سر معروف است. تاریخ بنای قلعه به پیش از تاریخ می‌رسد. هرچند مانند بیشتر قلعه‌های ایران مدتی پناهگاه اسماعیلیان در قرن 6 و7 هجری بوده است. این قلعه دارای طرحی منظم نیست و بالطبع در پستی و بلندی‌های کوه ساخته شده است. در چهار گوشه قلعه چهار برج مدور دیده می‌شود. در ساخت دژ از سنگ‌های صخره‌ای همان کوه استفاده شده است. در ورودی قلعه از سمت جنوب بوده که امروزه به‌صورت مدخل بسیار کوتاهی از قلعه سنگ‌های صاف و کوچک دیده می‌شود.

 

 

کافرقلعه، یادگار پیش از اسلام

 

در جنوب شهر تاریخی مهدیشهر برروی قله کوه آثار قلعه‌ای بسیار کهن که از سنگ، گچ و ساروج دیده می‌شود. این قلعه که مربوط به ایرانیان قبل از اسلام بوده کافر یا قلعه گبرها نام دارد. این قلعه تاریخی مانند قلعه‌های دیگر کومش در سیر ادوار تاریخ مورد استفاده اقوام و طوایف مختلف قرار گرفته است. فرقه باطنیان (اسماعلیان ایران) از این قلعه به‌عنوان یک پناهگاه مهم استفاده کرده‌اند.