سهم ناچیز سیستان و بلوچستان از مجتمع های گردشگری

به گزارش بزنیم بیرون ،  استان سیستان و بلوچستان به عنوان پهناورترین استان کشور با وسعتی حدود ۱۸۱۷۵۸ کیلومتر مربع، در جنوب شرقی کشور قرار گرفته است. این استان از شمال به استان خراسان جنوبی و کشور افغانستان، از شرق به کشورهای پاکستان و افغانستان، از جنوب به دریای عمان و از مغرب به استان‌های کرمان و هرمزگان محدود می‌شود اما با این وجود مسئولان در زمان بودجه‌ریزی ،نسبت به اختصاص بودجه‌های دولتی و ملی برای اجرای پروژه‌های مهم و مورد نیاز در سیستان و بلوچستان چشم‌پوشی می‌کنند و هر ساله سهم اندکی از بودجه‌های ملی و دولتی نصیب استان سیستان و بلوچستان می‌شود.
سیستان و بلوچستان به دلیل داشتن منطقه آزاد تجاری و تعدد آثار باستانی و گردشگری یکی از قطب های گردشگری و پرتردد ترین مسیر های نقل و انتقال در کشور شناخته می شود با این وجود «مجتمع خدماتی رفاهی بین راهی » معنا و مفهومی ندارد و مسافرانی که در این مسیر رفت و آمد می کنند ناچارند این مسافت طولانی را بدون توقف طی کنند و یا از خدمات رستوران های بین راهی استفاده کنند. هر چند که بسیاری از این رستوران های بین راهی نیز نکات بهداشتی و استانداردهای لازم را رعایت نمی کنند.
وجود کمترین تعداد مجتمع بین راهی، آن هم در استانی که بیشترین وسعت را در میان استان های کشور دارد ، فاصله بین شهرهای آن زیاد بوده و حجم تردد در جاده های آن بالاست یک نقیصه محسوب می شود.
مرزی بودن این استان که در گذشته تهدید محسوب می شد اکنون وارد شرایط جدیدی شده است و با تایید منطقه آزاد تجاری سیستان به یکی از استان های هدف گردشگری در کشور تبدیل شده است با این وجود همچنان سهم سیستان و بلوچستان ار مجتمع های گردشگری بین راهی ناچیز است.
با وجود حجم تردد بالا در جاده های استان و فاصله زیاد بین شهرها ساخت و سامان دهی مجتمع های بین راهی در این استان مغفول مانده است.
سیستان و بلوچستان فقیرترین استان کشور در حوزه اماکن گردشگری بین راهی
علی خانقایی مدیرکل حمل و نقل و پایانه های سیستان و بلوچستان نیز در این باره به یکی از رسانه ها با بیان اینکه این استان از لحاظ اماکن گردشگری و تفریحی بین راهی، فقیرترین استان کشور به شمار می رود، گفته بود که: در حال حاضر16 مجتمع رفاهی و رستوران بین راهی در استان وجود دارد که تعدادی از آنها در سال های گذشته فعال شده اند و تعدادی دیگر نیز مراحل ساخت را طی می کنند.
وی دلیل تعداد کمتر از حد معمول و استاندارد مجتمع ها را عدم همکاری شرکت نفت با حمل و نقل و پایانه ها عنوان کرد و گفت: برای ساخت اماکن تفریحی بین راهی، باید جایگاه سوخت نیز در کنار هریک از مجتمع ها در نظر گرفته شود در حالی که شرکت نفت مجوز ساخت جایگاه صادر نمی کند.
وی اظهار داشت: در سال های قبل، چند مرکز تفریحی و گردشگری در بخش هایی از استان ساخته شد اما چون جایگاه سوختی در کنار این اماکن در نظر گرفته نشد رانندگان نیز برای استفاده از خدمات این مجتمع ها تمایلی نداشتند.
در هر جایی که در خواست جایگاه سوخت مطرح شده، جایگاه ساخته شده است
دادخدا اعتصامی مدیرعامل شرکت پخش فرآورده های نفتی زاهدان در پاسخ به این اظهار نظر بیان کرده بود که: ساخت جایگاه های سوخت در نزدیکی اماکن تفریحی بین راهی در هر جایی که درخواست آن از سوی حمل و نقل و پایانه های استان مطرح شده ، انجام شده است.
وی گفت: یک جایگاه سوخت در مسیر زاهدان به خاش در فاصله 120 کیلومتری در نزدیکی مجتمع رفاهی بین راهی واقع شده است در همین مسیر یک جایگاه دیگر نیز در منطقه اسکل آباد ساخته شده است.
وی بیان می کند: در 50 کیلومتری شهرستان خاش در مسیر ایرانشهر، مجتمع رفاهی «کاروان در» واقع شده که بنا بر صلاحدید شرکت نفت جایگاه سوخت خاتم الانبیا(ص) نیز در کنار آن ساخته شده است.
این مقام مسئول عنوان می کند ساخت جایگاه سوخت تنها تا محدوده شهرستان ایرانشهر برعهده شرکت نفت زاهدان است و از ایرانشهر تا چابهار، از حیطه وظایف این شرکت خارج بوده و بر عهده شرکت پخش فرآورده های نفتی منطقه چابهار است.
عدم مشارکت بخش خصوصی
محسن نارویی معاون سرمایه گذاری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی عصر هامون در این خصوص گفت: در استان 6 مجتمع تحت عنوان مجتمع تفریحی، اقامتی و 10 مجتمع دیگر با عنوان مجتمع های بین راهی خدمات رسانی می کنند.
وی ادامه داد: در رستوران های بین راهی رستورانی صرف اینکه فقط غذای سنتی سرو نماید وجود ندارد و تمامی غذاها در آن سرو می شود.
نارویی یکی از دلایل اندک بودن، تعداد مجتمع های بین راهی را استقبال نکردن بخش خصوصی از حضور در این بخش ها عنوان کرد و افزود: میراث فرهنگی آمادگی دارد با سرمایه گذارانی که تمایل به سرمایه گذاری در این بخش را دارند همکاری نماید.
معاون سرمایه گذاری اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی استان بیان کرد: میراث فرهنگی به صورت دولتی هیچ کاری نمی تواند در این بخش انجام دهد بلکه همه را به بخش خصوصی واگذار کرده است تنها بخش دولتی زیر ساخت هایی چون نماز خانه و سرویس بهداشتی ها را آماده می کند.

با این وجود مسئولان استان اگر بخواهند مسافرین بین راهی در جاده های استان سرگردان نشوند و خدمات تعریف شده به آن ها ارائه شود، باید به فکر احداث مجتمع های خدماتی رفاهی استاندارد باشند و سابق مجتمع ها نشان داده که ساخت و رونق مجتمع های بین راهی نیز در گرو اقتصادی بودن آن هاست و وقتی یک مجتمع داری توجیه اقتصادی است، که بر فروش یک یا چند محصول محلی تکیه کرده باشد.
یکی از مهمترین خدماتی که مجتمع های بین راهی می توانند به مردم منطقه دهند، مسئله اشتغال زایی و فروش محصولات و صنایع دستی محلی است و نباید نقش این مکان ها را در زمینه اشتغال و مسائل اقتصادی فراموش کرد.