به گزارش بزنیم بیرون ، دوباره بحث ساخت جاده است و قتل عام جنگل. قرار شده جادههایی که کابینشان خون درختان است دوباره به جنگل زخم بزنند، با این بهانه که روستای خوشنشین آرود راه دسترسی مناسبی ندارد. جنگلهای شمال جان ندارند؛ آفت و بیماری از یک سو و بهرهبرداری غیر اصولی از سوی دیگر طاقت این جنگلهای کهنسال را طاق کرده است؛ اما با این حال عدهای کمر به مرگش بستهاند و از اجرای طرحهای توسعه نامناسب ابایی ندارند. یک روز درختانش را قطع میکنند تا سد بسازند و روز دیگر برای ساخت جاده فکر قلع و قمع درختانش را میکنند. این در حالی است که کارشناسان میگویند شرایط جنگلهای شمال کشور به شکلی است که برای حفظ آنها باید بهرهبرداری از آنها متوقف شود و مانع اجرای طرحهایی شد که زمینه را برای تخریب آنها فراهم میکند.
ادعای موافقان
تازهترین تهدید علیه جنگلهای شمال ماجرای ساخت جاده روستای آرود است که به اعتقاد کارشناسان مانند زخمی است که پس از چند سال دوباره دهن باز کرده. آن طور که ویکی پدیا درباره روستای آرود توضیح داده: این روستا از توابع بخش خرمآباد شهرستان تنکابن در استان مازندران است و در دهستان سه هزار قرار دارد. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۰ نفر (۹خانوار) بوده است.
برخی ادعا میکنند این روستا خوشنشین بوده و در فصلهای سرد سال یک خانواده بیشتر در آن زندگی نمیکند؛ اما هستند افرادی که ادعا میکنند در این روستا بیش از 60 خانواده زندگی میکنند. شمسالله شریعتنژاد، نماینده مردم تنکابن، رامسر و عباسآباد چنین نظری دارد. او میگوید: علت مخالفت برخیها را با احداث این جاده نمیفهمد، چراکه آرود قدیمیترین و پرجمعیتترین روستای منطقه است که از نعمت جاده برخوردار نیست. اما مخالفان نیز برای خود دلایلی دارند. آنها میگویند برای روستایی که در بیشتر فصلهای سال جمعیت زیادی در آن زندگی نمیکند کشیدن جاده ضروری نیست؛ مگر اینکه عدهای بخواهند این روستای خوشنشین را به محلی برای ساخت ویلاهای آنچنانی بدل کنند.
افزون براین این افراد میگویند در چند سال گذشته بیشتر افراد روستاها را ترک کردهاند و به همین دلیل اصلاً مشخص نیست در روستای آرود اکنون چند خانوار بومی باقی مانده است.شریعتنژاد درباره مشخصات جاده آرود میگوید: طول جاده حدود 5 کیلومتر است و از نرسیده به روستای قاضی محله شروع میشود. در واقع این مسیر از جاده سه هزار آنتن میخورد و به سمت روستای آرود میرود.
آن طور که او میگوید، ساکنان این روستا از سال 84 متقاضی ساخت جاده بودهاند. شریعتنژاد ادعا میکند برخی برای ساخت این جاده شیطنت میکنند. او خودش را طرفدار محیط زیست میداند و میگوید عمرش را در این راه سپری کرده؛ اما اگر از این نماینده مجلس بپرسید قرار است در این پروژه چند درخت قطع شود، میگوید: مگر کار نماینده مجلس درخت شمردن است.او به دلسوزان جنگل توصیه میکند بهتر است بپرسند چرا پس از 5 سال پرسنل سازمان جنگلها افزایش پیدا نکرده تا حفاظت از جنگل بهتر انجام شود. به نظر او افرادی که با این پروژه مخالف هستند با توسعه کشور مخالفت میکنند.
جادههای در مسیر تناقض
افرادی مانند شریعتنژاد که موافق ساخت جاده آرود هستند، میگویند سازمان منابع طبیعی و محیط زیست با ساخت این جاده مشکلی ندارند و راه و شهرسازی نیز گفته بهترین گزینه برای ساخت جاده همین مسیر تعیین شده، چراکه سایر گزینهها هزینه زیادی دارد و نگهداریشان نیز دشوار است.
اگر درباره جزئیات جاده آرود سراغ محیط زیستیها بروید، آنها نیز جوابهای متفاوتی دارند. برای نمونه هادی منصور کیایی، رئیس اداره محیط زیست تنکابن، طول جاده را 2 کیلومتر کوتاهتر از نظر شریعتنژاد میداند. او درباره ساکنان روستا نیز میافزاید: آرود تا چند سال پیش حدود یکصد خانوار جمعیت داشت؛ اما به دلیل نبود شرایط دسترسی بیشتر آنها به پاییندست کوچ کردهاند. به گفته او این جاده قرار است روستای قاضی محله را به روستای آرود وصل کند و افرادی که تقاضای ساخت جاده را مطرح کردهاند بومی منطقه هستند و قصد دارند به روستا برگردند، چون کشاورز و دامدارند. منصور کیایی نیز درباره این پرسش که قرار است چند درخت برای ساخت این جاده سر بریده شود، ادعا میکند اطلاعات لازم را ندارد. او تأکید میکند: این منطقه خارج از مناطق چهارگانه محیط زیست است و موافقت اصلی را سازمان منابع طبیعی و کمیته پنج نفره فنی تشکیل شده در این خصوص دادهاند.
گزارش ارزیابی زیستمحیطی نمیخواهد!
بحثها درباره ساخت جاده آرود زمانی بالا میگیرد که تناقضات مسئولان درباره آن را مرور کنید. چند روز پیش در کلارآباد جلسهای برای بررسی احداث راه آرود برگزار شد که منصور کیایی، نماینده تنکابن، رامسر و عباسآباد، و مدیرکل منابع طبیعی استان مازندران (نوشهر) نیز در آن حاضر بودند؛ اما هرکدام نظرات متفاوتی دراین خصوص داشتند؛ به همین خاطر میتوان نتیجه گرفت که بررسیها برای ساخت این جاده هنوز به درستی انجام نشده است. برای نمونه درحالی که نماینده تنکابن میگوید برای ساخت جاده گزارش ارزیابی زیستمحیطی تهیه شده، منصور کیایی میگوید: تصور نمیکنم اداره کل تشخیص بدهد که برای ساخت جادهای باعرض سه یا چهار متر و طول حدود سه کیلومتر نیاز به گزارش ارزیابی زیستمحیطی باشد.این درحالی است که اگر از او بپرسید مطمئن است مسیر بهتری از مسیر فعلی برای ساخت جاده وجود ندارد، میگوید: نمیتوانم قول بدهم این بهترین مسیر است، چون نمیتوان اظهارنظر صریح کرد. در واقع برای ساخت جاده باید نکات زیادی را رعایت کرد. برای نمونه حتی باید بررسی شود که صدای جاده چه تأثیری بر محیط اطرف میگذارد. اما بازهم به نظر میرسد بررسیهای لازم برای ساخت جاده آرود بهدرستی انجام نشده است.
نیاز به بررسی بیشتر
ماجرای ساخت جاده آرود را اگر با مدیران سازمان جنگلها در میان بگذارید، آنها نیز نظرهای متفاوتی دارند. وجیهالله موسوی، سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران (منطقه نوشهر) در این باره میگوید: سازمان جنگلها هنوز با ساخت این جاده موافقت کلی نکرده و در حال بررسیهای بیشتر است. ما تأکید داریم که باید گزینههای دیگر نیز بررسی شود تا اگر مسیر بهتری وجود دارد، جاده از آنجا کشیده شود.
از گفتههای موسوی نیز میتوان به این نتیجه رسید که گزینههای مناسبتری برای ساخت جاده آرود وجود دارد؛ گزینههایی که راه و شهرسازی ادعا میکند هزینه نگهداری و ساخت آنها زیاد است. به همین خاطر زیر بار ساخت آنها نمیرود و در جلسهای که دراین خصوص تشکیل شده گفتهاند گزینه اول و آخرشان همین مسیر است. آن طور که او توضیح میدهد، موضوع ساخت جاده آرود سال گذشته نیز مطرح و مجوزهای اولیه نیز برای آن صادر شده است. به گفته موسوی در گذشته برای این جاده ارزیابی زیستمحیطی نیز تهیه شده و از دستگاههای مسئول نیز استعلام گرفته شده است. اما سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه نوشهر تأکید میکند: با این وجود هنوز برای ما جای سوال است که آیا گزینه بهتری برای مسیر وجود دارد یا نه.
این درحالی است که موسوی از این میگوید که پروانه قطع درختان برای بخشی از مسیر نیز در گذشته صادر شده؛ اما هنوز مجوز لازم برای تمام مسیر داده نشده است. به گفته او موافقتهای لازم برای ساخت جاده از بیشتر دستگاهها گرفته شده و حتی محیط زیست نیز گزارش ارزیابی زیستمحیطیاش را انجام داده؛ اما سازمان جنگلها ترجیح میدهد بررسیهای بیشتری انجام شود. با توجه به اظهارنظر مسئولان و کارشناسان میتوان به این نتیجه رسید که برای چنین طرحی که به گفته مسئولان کوچک است نیز هنوز اطلاعات لازم به دست نیامده یا مسئولان دوست ندارند درباره آنها اطلاعرسانی کنند، زیرا تخمین تعداد درختانی که قرار است در چنین پروژههایی قطع شود از حداقلهایی است که مسئولان باید نسبت به آن آگاه باشند. درختانی که بیشترشان را بلوطهای کوهی تشکیل میدهد و عمرشان تا 200سال نیز تخمین زده میشود.
به همین دلیل باید از مسئولان خواست به بهانه توسعه مسیر غارت داراییهای عمومی این مرز و بوم را بر عدهای سودجو هموار نکنند. هیچکس با توسعه پایدار مخالف نیست؛ اما تجربه ثابت میکند که اجرای طرحها بدون مطالعه فقط آب را گلآلود میکند تا عدهای راحتتر بتوانند نقشههای شومشان را اجرایی کرده و با کاشتن ویلا در دل جنگل سود سرشاری به جیب بزنند.