مهمترین جاذبه های گردشگری سروآباد؛ هزار ماسوله کردستان
به گزارش بزنیم بیرون ، شهرستان سروآباد در فاصله 92 كیلومتری غرب سنندج و در همسایگی شهرستان مریوان قراردارد سروآباد تا سال 1382 یكی از بخشهای مریوان بوده و در این سال از شهرستان مریوان مجزا و مستقل شده است.
سروآباد مهمترین منطقه استان از لحاظ اهمیت و تعدد جاذبههای طبیعی است قسمت اعظم منطقه اورامان كه دارای ارزش تاریخی، فرهنگی و طبیعی قابل توجهی است در این شهرستان واقع شده است. سروآباد از دیرباز مركز تصوف و محل اجتماع دراویش و صوفیهای طریقتهای مختلف بوده و آبادی دورود به عنوان یكی از پایگاه تصوف منطقه در حومه سروآباد واقع گردیده است.
كشت توتفرهنگی به عنوان میوه فصل از شهر سروآباد فعلی به سایر قسمتهای استان منتقل شد بیشترین مردم منطقة اورامان كه در این شهرستان زندگی میكنند از صنایع دستی قابل توجهی برخوردار هستند به ویژه اینكه صنعت جولایی(نساجی سنتی)، كلاشدوزی، صنایع چوبی در این منطقه رونق بسیار دارد آبشارهای فصلی ، چشمههای آبمعدنی مانند چشمة گواز و غارهای تاریخی و طبیعی بسیاری در شهرستان سروآباد وجود دارد كه متأسفانه به علت شرایط كوهستانی و بكر آن مورد استفاده گردشگران واقع نشده است.
اورامان کجاست ؟
اورامان را کردی ها هورامان می خواند. این منطقه در واقع بخشی است که بین ایران و عراق مشترک است و یک دشت پر پیج و خم و رودهای زیبا و گوناگونی است که شما را به وجد خواهد آورد. چشمه های مشهور این منطقه سیروان و لیله است. این دو رود در نزدیکی عراق به هم می پیوندند و این پیوند گاه را دروله می نامند.
واژه اورامان یا هورامان از دو بخش اهورا و مان به معنى خانه، جایگاه و سرزمین تشکیل شده است. اورامان یعنى سرزمین اهورایى و جایگاه اهورا مزدا. هور در اوستا به معنى خورشید است. هورامان را مىتوان جایگاه خورشید هم معنى کرد.
اورامانات تخت در جنوب شرقى شهر مریوان در استان کردستان قرار دارد که بوسیله جادهاى به طول 75 کیلومتر به شهر مریوان متصل مىشود.
هورامان شامل مناطقی از جنوب غربی استان است كه قسمتی از شهرستانهای سنندج و كامیاران و بخش زیادی از سروآباد را در بر میگیرد. مشخصه اصلی هورامان ساختار طبیعی آن شامل كوههای سربه فلك كشیده، جنگل و رودخانه است و از لحاظ فرهنگی شامل مناطقی است كه با لهجه كردی هورامی صحبت میكنند طبیعت كوهستانی كه شامل كوههای رفیع و درههای عمیق است مردمی سخت كوش را پرورده نموده كه نمود عینی آن در تمام شئونات زندگی مانند معماری پلكانی، كشاورزی پلكانی، اعتقادات خالص دینی، تعهد به برگزاری رسومات قدیمی نمایان شده است.
این شهر را هزار ماسوله نیز مىنامند. زیرا معمارى آن همانند ماسوله است. حیاط هر خانه بام خانهاى دیگر است، اما با وسعتى بیشتر.
مهمترین رودخانه استان با نام سیروان در اورامان جاری است و بیشتر قلل مرتفع با ارتفاع بیش از 3000 متر در منطقه اورامان قرار گرفتهاند كه كوه شاهو با ارتفاع 3390 مهمترین آنها است.
روستای شگفتانگیز اورامان تخت
اورامان در 65 كیلومتری جنوبغربی سروآباد قرار گرفته و مردم اورامان معتقدند كه زمانی این روستا مركز حكومت و پایتخت حكام محلی بوده است لذا كلمه تخت به معنی پایتخت میباشد و این نشان از عظمت این منطقه درگذشته دارد در حال حاضر این روستا تبدیل به مركز بخش شده است و حدود 540 خانوار در آن سكونت دارند نمای این روستا نه تنها به خاطر معماری پلكانی خانههای آن بسیار دیدنی است بلكه به خاطر شكل هرمگونه روستا است كه قلعهای باستانی در رأس آن قرار دارد ارزش این روستا از چندین لحاظ مهم است مانند برگزاری مراسم سالانه پیرشالیار در بهار و زمستان ، پوشش گیاهی ، لباس كامل كردی، موسیقی عرفانی، روحیه مضاعف مهماننوازی، كوچ ییلاقی به مناطق مرتفع كوهستانی و .. راه دسترسی به این روستا از طریق سهراهی موسوم به « بیهكره»(سه راه حزب الله) و سپس روستاهای دزلی و دركی بوده كه مجموعاً بیش از 60 كیلومتر راه آسفالت و حدود 2 كیلومتر آن شنی است.
جاذبه های گردشگری شهرستان سروآباد
تفرجگاه دزلی و دركی
دزلی و دركی نام دو روستای سرسبز و زیبای كوهستانی میباشند كه در فاصله 30 و 35 كیلومتری سروآباد قرار گرفتهاند جاده دسترسی به این تفرجگاه آسفالت بوده و مسیر آن به عنوان ورود به منطقه اصلی اورامان از اهمیت خاصی برخوردار است در فصل بهار به علت روحیه شاد مردم منطقه، گروههای موسیقی و رقص كردی بسیاری به صورت خودجوش در این مكان برنامه اجرا مینمایند كه دیدن آن در كنار مردمی كه در دامن طبیعت زیبا لباسهای محلی زیبا پوشیدهاند خالی از لطف نیست بازدید از این منطقه در برنامه تمامی تورهای استان گنجانده شده است.
چشمه آب معدنی بل، کانی بل
در منطقه اورامان در مرز استان كردستان و كرمانشاه و در فاصله بین روستای ناو از استان كردستان و روستای هجیج از استان كرمانشاه و در كنار رودخانه خروشان سیروان چشمه یا آبشار معدنی بل قرار گرفته است این چشمه از لحاظ شرب و داشتن املاح معدنی بسیار مشهور بوده به طوری كه در كنار آن 2 واحد كارخانه تولید آب معدنی احداث شده است چشمه آب معدنی بل به علت قرارگیری در مسیر جاده اورامان و رودخانه سیروان و همچنین نزدیكی به روستای شگفانگیز هجیج از جمله جاذبههای گردشگری استان است.
رودخانه سیروان
این رودخانه در جنوب غربی استان جریان دارد كه پس از دریافت آبهای بخشهای جنوبغربی، غرب و مركز استان مانند قشلاق، گاوهرود و گردلان به نام سیروان خوانده میشود بخش عمده این رودخانه در شهرستان سروآباد و منطقه باستانی اورامان جریان دارد و سپس در خاك عراق پس از پیوستن به رودخانه دیاله وارد رود بزرگ دجله میگردد و در واقع این رود طولانیترین رودخانه استان میباشد. حواشی این رود بسیار زیبا و بستر و كنارهها آن زیستگاه انواع پرندگان و ماهیان میباشد كه از لحاظ بهرهبرداری تفریحی و توریستی بسیار مناسب است. بهترین مسیر و چشمانداز برای دیدن عظمت و زیبائی سیروان فاصله بین روستاهای اسپریز تا هجیج است كه به علت قرارگیری جاده شنی در راستای رودخانه دارای ایستگاههای مهم و باارزش بصری فوقالعاده جهت فراغت، عكاسی و تصویر برداری میباشد. همچنین این رودخانه به علت خروشان بودن محل تمرین و مسابقات قایقرانان استان و حتی ملی و بینالمللی است.
مراسم کلاو روچنه با حضور کودکان
کودکان وظیفه تقسیم این گردوه در بین اهالی روستا را بر عهده دارند به نحوی که کودکان روستای اورامان صبح چهارشنبه و قبل از طلوع آفتاب به گروه های سه یا چهار نفری تقسیم شده و با حضور در درب منازل افراد و با درب زدن و گفتن کلمه کلاوروچنه حضور خود در محل را اعلام می کنند و سپس صاحب خانه نیز در قبال برداشت چند عدد گروه از کیسه کودکان به آنها تنقلات هدیه می دهد.
اورامان تخت از بخش اورامان تخت و چند روستای اطراف آن مانند: سرپیر، کاله، رودبر، بلبر، ژیوار، ناو، نوین تشکیل شده است.
اورامان، سرزمین پیران ماندگار
اورامان، سرزمین پیران ماندگاری است که در آن زندگی کرده اند و به واسطه حضور پیر شالیار در این منطقه زیسته اند و حتی بعضی ها در آن مدفونند که تعداد آنها را ۹۹ نفر ذکر کرده اند.
پیرانی همچون پیررستم، بابابیرو، پیرزرین، پیر چال، باباحیرانی، پیر داوود، پیروتی، یاپیروتی، یا پیر عزیز، پیر خالد، پیر قلم دار یا کرک غاز، شیخ روح الله، پیر عزیز، پیر محمد کوماسی که از کوهسار کرمان آمده و ملاجان الله که هرکدام از طرف پیر شالیار مأموریت خاصی داشتهاند.
هنرهای سنتی اورامانیها
هنرهای سنتی از دیرباز در میان کردها رواج داشته و با توجه به شرایط خاص جغرافیایی از تنوع برخوردار بوده است. تولید این آثار، هم مصرف محلی دارد و هم از نظر اقتصادی در بهبود زندگی مردم منطقه مؤثر است.
لباس مردم اورامانات نیز کردى است. پوشاک کردى آمیزهاى از رنگ و نقش است. پیش از ورود پارچه و کفشهاى خارجى و سایر منسوجات داخلى به استان کردستان، بیشتر پارچهها و پاى افزار مورد نیاز آنها توسط بافندگان و دوزندگان محلى بافته و ساخته مىشده است.
صنایع دستی اورامانات عمدتاً بافت کلاش (گیوه)، کلاه، جاجیم، تسبیح، سجاده و غیره بوده و طبیعت زیبای بهاری منطقه نیز جاذبه ای دیگر است که به عنوان یکی از تفرجگاه های مهم منطقه به حساب می آید.
مهمترین هنر های سنتی را دستبافها، قالی، گلیم، سجاده بافی، (موج، جاجیم)، شالبافی و تهیه پارچه های پشمی، گیوه دوزی، نازک کاری، منبت کاری، معرق، سفال گری، نمد مالی، زیور آلات محلی، سوزن دوزی، قرقره بافی، قلاب بافی، گل دوزی، پولک و منجوق دوزی، حصیر و سبد، بافت سیاه چادر، فلزکاری، ساخت آلات موسیقی تشکیل میدهند.
مردم اورامان، با کرک نوعی بز به نام مه رهز یا مرغوز که دارای کرک پشم لطیفی است، شالهایی را به عرض ۲۵ سانتیمتر و طول تقریبی ۲۶ سانتیمتر میبافند که از نخ حاصل از آن پارچههایی تهیه شده که با آن لباس محلی مردان کرد، چوخه و رانک، بافته میشود.
علاوه بر آن دوخت کلاه و دستکش و پووزه وانه (ساق بند) با استفاده از آن در پارچهها رواج دارد. کار بافت شال نیز در کارگاههای شالبافی که شامل دستگاههای بافندگی ۴ ورودی است، انجام می شود.
یکی دیگر از فنون رایج در منطقه هورامان، بافت کلاش است. زیره کلاش از جنس پارچه است و رویه آن هم بیشتر توسط زنان و از نخ بافته میشود.
برای تهیه زیره گیوه تکه های پارچه را برش داده و سپس آن تکه های پارچه را چند لایه کرده و کشته های آهن روی آن تکه پارچه میکوبند.
برای کوبیدن مشته بر پارچه، آن را روی قوته (کنده درخت) قرار میدهند، سپس آن تکه پارچهها را با استفاده از چرم گاو به یکدیگر متصل کرده و در قسمت پاشنه نری گاو را قرار میدهند و برای آنکه دور گیوه از هم باز نشود مقداری کتیرا را به دور آن می مالند. پس از آماده شدن زیر گیوه، رویه آن را که با استفاده از نخ پنبه ای بافته شده، به زیره متصل میکنند.
ساخت تنور و ظروف سفالی در این دیار به عهده زنان است. این افراد با استفاده از گل سرخ رنگی که از کوه های اطراف تهیه میکنند، به کار ساخت ظروف سفالی می پردازند که آن را ههورگر میگویند.
مسافرت به روستاهای اورامانات بدون هیچ مشکلی امکان تردد امکان پذیر است و در شهر هوارمان تخت هتل و اقامت گاه برای مسافران نوروزی وجود دارد.
دوست داری یه مقاله بنویسی
اگه فکر میکنی حرفی برای گفتن داری، میتونی یه مقاله کاربردی یا جذاب برای سایت بنویسی.