چاه های تلا

بازدید از چاه های تلا برای عموم آزاد و رایگان است.

هنگام رفتن به چاه های تلا، کفش راحتی و لباس مناسب فصل را بپوشید و پاوربانک، آب آشامیدنی، خوراکی‌های لازم، عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب، همراه داشته باشید.

فصل‌های پاییز و زمستان، زمان‌های مناسبی برای رفتن به جزیره قشم و چاه های تلا هستند.

نظافت چاه‌ها در گذشته بر عهده تمام مردم لافت بود و در سالهای اخیر نیز افرادی مسئول این کار بودند از جمله این افراد مرحوم محمد صابرپور بود که زحمات زیادی در این زمینه انجام می‌دادند.

عده‌ای باور دارند به دلیل ارزش فراوان آب، به این چاه‌ها تلا یا طلا نسبت داده شده است. درحقیقت، منظور از واژه تلا، «تل آو» بوده است. در زبان محلی (تَل) به‌معنای تپه و (آوُ) به‌معنای آب است. در اصل چاه های تل آو که بعدا به چاه های تلا قشم تغییر داده شد، به‌معنای چاه های آب کنار تپه بوده است.

عمر چاه های تلا، حدود ۴۰۰ سال بوده و در سال ۹۷۶ ه‍.ش به دستور خواجه کریم، حاکم وقت لافت، برای جبران کمبود آب و نجات مردم از کم‌آبی توسط غلامان او حفر شده است. درباره قدمت چاه‌های تلا نظرات مختلفی وجود دارد. برخی‌ها معتقدند قدمت آن به قبل از اسلام و به زمان ساسانی برمی‌گردد. بعضی منابع هم پیشینه بنا را به زمان هخامنشی و زمان حفر این چاه‌‌ها را به زمان ماد‌ها نسبت می‌دهند.

چاه های تلا در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۹۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. چاه‌های لافت در تخته سنگ حفر شده و چون شیب عمومی تمام تپه‌های پیرامون روبه گودال است، موقع بارندگی تمام چاه‌ها پر از آب می‌شوند. تعدادی از چاه‌ها هم بالای گودال و روی شیب نسبتاً آرام شرق گودال واقع شده‌اند. گفته می‌شود تعداد این چاه‌ها در گذشته به تعداد روزهای سال کبیسه ۳۶۶ چاه بوده است که شیب۲۶۶ تا از آنها به مرور زمان پر شده و در حال حاضر در حدود ۱۰۰ چاه باقی مانده است.

چاه‌های تلا لافت در روستای تافت و پشت قلعه نادی قرارگرفته‌اند و گاهی به‌ شکل دایره، گاهی مربع، مستطیل و گلابی دیده می‌شوند. درگذشته وظیفه نگهبانی از این چاه‌ها به عهده زنان بوده است.