عمارت موسی خانی شهربابک

عمارت موسی خانی یكی از جاذبه های زیبای گردشگری شهرستان شهربابك از توابع استان كرمان، از نظر موقعیت مكانی در خیابان شریعتی و در محله سفلای این شهر قرار دارد. این بنا در سال ۱۳۷۱ -۱۳۷۳ بازسازی شده است.

شاه‌نشین و انبار غله، نشان دهنده معماری قدیمی ایران هستند. فرمانداری در سال ۱۳۷۲ طبق برنامه پیشنهادی و نظارت میراث فرهنگی عمارت موسی خانی را مرمت کرد و بعد از آن، عملیات پی چینی، كف سازی، آجركاری، برق كشی و مرمت تزئینات انجام شد.

تاریخ احداث آن ۱۲۶۵-۱۲۷۰ هجری قمری، زمان قاجار است. بعد از حاج محمد علی ملقب به «حاج آقا» فرزندش در شهر بابک به حکومت رسید. دوران حکومت او هم زمان با سلطنت محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بود و موقوفات بسیاری داشته است.

اوایل بهار و فصل پاییز زمان مناسبی برای بازدید از عمارت موسی خانی شهربابک هستند.

بهتر است در ساعت های آغاز روز از این عمارت بازدید کنید.

هنگام بازدید از این منطقه، کفش مخصوص پیاده روی، عینک ضدآفتاب، کرم ضدآفتاب، کلاه، قمقمه آب، خوراکی های لازم و کیسه زباله همراه داشته باشید.

بنای زیبای موسی‌خانی تزیینات آن به صورت گچبری و سیم در بخش های مختلف نمای ساختمان اجرا شده‌اند. مصالح به کار رفته در بنا خشت خام و گل رس، کاه، آهک، گچ، سنگ، چوب و شیشه است. نوع چوب‌های به کار رفته در درها و پنجره‌ها و ارسی‌ها از چوب گردو است و تمامی ستون‌ها و حایل‌ها از چوب درخت توت هستند.

ورود به اندرونی بنای عمارت موسی خانی شهربابک از جبهه جنوبی امكان پذیر است. در ضلع شمالی حیاط مركزی، ایوان در محور باریكه ها و سه دری ها در طرفین آن به صورت قرینه واقع شده اند. در ضلع جنوبی بنا، با توجه به موقعیت زمین صرفا طاق نمایی ایجاد شده است. در ضلع شرقی و غربی نیز، پنج دری و در طرفین آن راهروها و سه دری به صورت قرینه قرار دارند. در بخش میانی حیاط مركزی فضای اندرونی حوض بزرگ مستطیل شكلی وجود دارد كه پیرامون آن را باغچه ها در برگرفته اند. در منتهی الیه ضلع غربی بنا و در پشت پنج دری ایوان، فضای بیرونی قرار دارد. این بخش از بنا نیز فضای مستطیل شكل مجزایی است كه در اضلاع شمالی جنوبی و غربی آن در امتداد دیوار، طاق نماهایی در ارتفاع پایین تر ایجاد شده است. در جلوی این بخش از بنا حوض بزرگ دیگری وجود دارد، ورود به این بخش از بنا نیز در ضلع شمالی حیاط و از میان طاق نماها امكان پذیر است.

بنای باعظمت عمارت موسی خانی از جمله بناهای دوران قاجار است كه توسط موسی خان پسر شیخ الله ساخته شده است. شاید بتوان یكی از دلایل اهمیت بنای زیبای موسی خانی را تزئینات آن دانست كه به صورت گچبری و سیم در بخشهای مختلف نمای ساختمان اجرا شده اند. از مهمترین تزئینات گچبری اجرا شده در این بنا می توان به نقوش حیوانی (كبوتر)، نقوش گیاهی (سرو، گل و بوته) و نقوش هندسی (شمشه و قاب بندی) اشاره كرد. این عمارت سال ۱۳۷۲توسط فرمانداری و برنامه پیشنهادی و نظارت میراث فرهنگی مورد مرمت قرار گرفت. طی این اقدام عملیات پی چینی، كف سازی، آجركاری، برق كشی و مرمت تزئینات انجام شد و در حال حاضر عملیات محوطه سازی در حیاط اصلی آن در دست اقدام است.