منطقه شکار ممنوع دریاچه مهارلو

این منطقه با ارتفاع ۱۴۶۰ متر نسبت به سطح دریا بصورت دریاچه با آب شور و شیرین در محل ورودی آبریزها بصورت تالابی و نی زار است. از نظر موقعیتی این منطقه در ضلع شرقی از روستای گشتگان بالا تا روستای اعلی دولت واقع شده و حوزه آبریز آن شامل چشمه قصر قمشه،‌چنار سوخته، رودخانه خشک،‌ زهکش فرودگاه،‌زهکش خط لوله گاز،‌چشمه پیربنو ، چشمه کوشک خلیل باباخانی – چشمه دهنو و باباجاجی است.

در سال ۱۳۸۵ هجری خورشیدی با تصویب هیأت وزیران، دریاچه مهارلو به عنوان یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری ایران برگزیده‌شده‌ است. عمر اين درياچه زياد نيست و احتمالاٌ از بيست هزار سال (آخرين دوران يخچالى) تجاوز نمى کند. درياچه داراى 6 تراس در شمال شرقى است که ارتفاع بالاترين آنها بيشتر از 2/5 متر از کف فعلى درياچه نيست و اين موضوع نشان مى دهد که درياچه هيچوقت داراى عمق زيادى نبوده است. برجستگيها اکثراٌ تاقديس اند و ناوديس ها اکثراٌ از تخريبات زياد پر شده اند کوه گريخته يک استثنا است که ناوديس برجسته (Synclinal upland) بوده و به علت مقاومت کنگلومراى بختيارى به ارتفاع 500 متر از درياچه قرار دارد. دماغه ديگر اين ناوديس احتمالاٌ بلندى هائى است که در جنوب غربى شيراز ظاهر شده است.

درياچه داراى 6 تراس در شمال شرقى مى باشد که ارتفاع بالاترين آنها بيشتر از 2/5 متر از کف فعلى درياچه نيست و اين موضوع نشان مى دهد که درياچه هيچوقت داراى عمق زيادى نبوده است.

آب و هواى فعلى ناحيه خشک است ولى آبراهه هاى کوههاى اطراف حکايت از يک دوران بارندگى اخيرى مى نمايد. بلندترين قله اطراف 2980 متر و پايين ترين گردنه 1500 متر (گردنه گهدان) از سطح دريا ارتفاع دارد. هوازدگى در ارتفاعات اطراف فعاليت زيادى دارد. مخصوصاٌ هوازدگى فيزيکى که به علت ارتفاع زياد ناحيه و در نتيجه اختلاف درجه حرارت در شب و روز و انقباض و انبساط سنگها بوجود مى آيد. فعاليت يخ زدگى و يخ گشايى نيز در فصل زمستان زياد است. روسائى (exfoliation) نيز در اين نواحى زياد به چشم مى خورد. فرسايش بيشتر ميکانيکى و توسط سيلاب ها صورت مى گيرد. آبراهه ها بيشتر بصورت پى رود (Consequent) و يا در راستاى آن ولى در طبقات پايين تر (resequent) و بعضى اوقات وارود (Obsequent) و در مناطقى که تخريب پيشرفته تر باشد داربستى است.

حدود چهارگانه منطقه شکار ممنوع دریاچه مهارلو شمال: حریم دریاچه مهارلو بعد از روستای نیلگونک در امتداد جاده ماشین رو تا حوالی روستای گشتگان بالا. شرق: از حوالی روستای گشنگان بالا در امتداد جاده خاکی جیپ رو پس از گذشتن از شرق ارتفاع ۱۷۴۷ متری به آبادی قند یلک و در امتداد همین جاه به روستای ۱ علی دوست و درحریم دریاچه تا حوالی روستای چاه انجیر جنوب: از حوالی روستای چاه انجیر در امتداد جاده تابستانی بخورد به جاده آسفالته شیراز سروستان در محل روستای سیف آباد حریم دریاچه در امتداد جاده آسفالته شیراز تا روستای مهارلو غرب: حریم دریاچه از روستای مهارلو در امتداد جاده آسفالته شیراز تا برم شور پائین و در حریم دریاچه و تالاب بخورد به جاده ماشین رو در حوالی روستای نیلگونک

گونه های گیاهی تالاب مهارلو انواع گیاهان حاشیه ای جو، خارشتر،‌توت، انجیر،‌انار،‌بید و گیاهان تالاب گز (Tamarix) مورا (Suaeda) – ازتیره اسنفاجیان (Salicoruia) گیاهان شوربستر (Phragmatis) ،‌نی (Typha) ، لوئی (Charasp) گونه های جانوری تالاب پرندگان شامل بیش از ۲۶ گونه پرنده اعم از گونه های مهاجر و بومی است. اعم پرندگان زادآور تالاب عبارتند از: انواع آبچلیک ها نظیر چوپان، نوک خنجری،‌انواع سلیم ها بخصوص سلیم طوقی کوچک ، سلیم شنی. در نی زارهای ضلع شمال غربی و نی زارهای بر مشور انواع پرندگانی نظیر حواصل ارغوانی ،‌تنجه،‌آنقوت،‌ حواصیل زرد،‌اگرت کوچک،‌زادآوری می کنند. گونه های زیادی از انواع اردکها بخصوص اردک گیلار، اردک سرسبز،‌خوتکا و جمعیت کثیری فلامینگو متجاوز از ۱۴۰۰۰ قطعه در تالاب فوق زمستان گذراتی می کنند. منابع تامین کننده آب تالاب تالاب مهارلو دارای سه منبع مهم تامین کننده آب است. -رودخانه خشک شیراز: در فصول پرباران این رودخانه میزان متنابهی آب وارد تالاب می کند که کلیه حوزه بخش غربی شهرستان شیراز را در بر می گیرد. علی رغم اینکه رودخانه فصلی است ولی در سالهای پرباران در تمام طول سال آب به تالاب وارد می کند. -دشت سلطان آباد و زهکشی پل فسا: در گذشته دشت بصورت یک منطقه تالابی بود ولی با توسعه شهر شیراز (احداث فرودگاه و پایگاه هوایی) و احداث چند رشته زهکش بمنظور دستیابی به زمین این تالاب خشک،‌آب آن از طریق زهکش پا فسا به تالاب وارد می شود که در حال حاضر آبی از این طریق وارد نمی شود. ۳-چشمه های نیلگونک،‌بابونک، در منتهی الیه شمال غرب تالاب: از جمله چشمه های دائمی که مقدار کمی آب وارد بخش شمال غرب تالاب می شود.

در بخشهایی که شدیداً غلظت نمک بالا میرود، در همان منطقه رودخانه هایی که به این دریاچه وارد میشوند رسوباتی دارند که رسوبات آنها مواد آلی دارد و مواد آلی آنها هم ناشی از همین سیلابها است. غیر از این، مسأله وجود جلبکها نیز وجود دارد. غیر از جلبکها، تنها موجودات زندۀ این دریاچه آرتمیا سالینا است. آرتمیاسالیناها موجود اتریزی هستند که در این آب شور زندگی میکنند و خوراک خوبی هستند برای پرندگانی مثل فلامینگو و سایر پرندگانی که میخواهند زمستانگذرانی کنند. بنابراین باید محیطزیست حفظ شود تا اینها از بین نروند. اگر مقدار آبی که وارد دریاچه میشود، از حد معینی کاهش پیدا کند اثرات زیست محیطی دارد.

در خشکسالی سال ۱۳۸۷ حدود ۹۰ درصد دریاچه مهارلو خشک شد و از این دریاچه به غیر از نیزارها و تالاب‌های اقماری چیزی به‌جای نماند. در پی این خشکسالی از جمعیت ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار قطعه‌ای پرنده فلامینگو در دریاچه مهارلو در سال ۱۳۸۷ خورشیدی تنها حدود ۵ هزار فلامینگو باقی ماند. در مقطعی آب دریاچه مهارلو به رنگ قرمز متمایل شد که این پدیده تهدیدی برای آبزیان و فلامینگوها است. یکی دیگر از تهدیدات این منطقه کارخانجات اند که بدون اصول، فاضلاب خود را بدون اینکه تصفیه کنند درون آب رودخانه میریزند و این مواد هم به دریاچه ریخته میشود و دریاچه کمکم سمی میشود. دریاچه گاهی اوقات خشک میشود ولی گاهی پرآب. در بعضی سالهای پرآبی، آب آن بالا میآید. ولی این دریاچه آلوده شده که آلودگی آن ناشی از فاضلاب شهر شیراز به اضافه اینکه هرچه آشغال هست در آن میریزند و این مواد هم بر دریاچه ریخته میشود. بهر حال این دریاچه هم هر قدر که ظرفیت خود پالایی داشته باشد، اگر بیش از ظرفیت آن مواد مضر وارد آن کنید دیگر پالایش انجام نمیشود و تبدیل به آب آلوده میشود. آب که آلوده شد زندگی زیست محیطی به خطر میافت.

http://www.sh-va.blogfa.com http://maharlooiy.blogfa.com http://seeiran.ir http://www.irandeserts.com