پارک ملی ارسباران

منطقه حفاظت شده ارسباران در موقعیت جغرافیایی N3855 E4651 در استان آذربایجان شرقی واقع است. یكی از مناطق منحصر به فردی است که به عنوان منطقه‌ ای ویژه به لحاظ پوشش گیاهی و گونه‌ های جانوری سالها پروژه‌ های شكار ممنوع، حفاظت رویشی و دوره‌ های پژوهشی در آن به اجرا در می‌آید تا از روند تخریبی پوشش گیاهی آن جلوگیری شده و گونه‌ های در معرض انقراض جانوری آن به زاد و ولد متعادلی دست یابد.

بهترين زمان براي بازديد از اين جاذبه فصل بهار مي باشد.

از جمله مکان های مناسب در جنگل های ارسباران جهت استراحت و اسکان می توان به قلعه درسی، مکیدی درسی، آینالو در کلیبر و چیچکلو در ورزقان اشاره کرد.

جنگل های ارسباران به نام های قره داغ، قراجه داغ، آرازبار، ارسبار، نیز شناخته می شود.

منطقه حفاظت شده ارسباران است که از سال ۱۳۴۶ به عنوان منطقه ممنوعه شکار و در سال ۱۳۵۲ به عنوان منطقه حفاظت شده ارسباران و از سال ۱۳۵۵ به عنوان ذخیرگاه زیستکره تحت مدیریت قرار گرفته است و پس از قابلیت سنجی طی مصوبه شماره ۳۷۰ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۹۱/۲/۳۱ به پارک ملی ارتقا یافت.

پارک ملی ارسباران دارای تنوع گونه های گیاهی و زیستگاه های جنگلی منحصر به فرد بوده و تاکنون بیش از ۱,۰۰۰ گونه گیاهی در این منطقه شناسایی شده است.

درخت زغال اخته به همراه گیلاس وحشی از گیاهان مهم مناطق مرطوب مدیترانه ای هستند که نفوذ گسترده آنها در این منطقه قرابت این ناحیه را با جنگلهای اروپای شرقی بیشتر نشان می دهد.

در این میان جنگل های مختلف بلوط، ممرز به همراه گونه هایی چون کیکم، سماق، زرشک، گیلاس وحشی، گوجه، انار وحشی، تمشک، سیب و گلابی وحشی و نسترن معرف مناطق جنگلی متراکم با اقلیم مرطوب و بارانی و تیپ های مختلف از گیاهان بوته ای چون گون، سیاه تلو، اورمک، انواع نعنامیان، پامچال، آلاله و گونه های متنوع گراس ها و نباتات علوفه ای معروف مناطق نیمه خشک، استپی و کمربندهای ییلاقی منطقه می باشد.

وجود آثار ارزشمند تاریخی، همچون «قلعه بابك» «دژ طوماسیاش و كلیسای نارینی» در این محدوده، ‌ویژگی برجسته این پارك برای جلب گردشگر محسوب می‌شود.

شایان ذکر است که مهمترین و كمیاب‌ ترین گونه جانوری شناخته شده جنگلهای ارسباران نوعی پرنده نادر به نام «سیاه خروس قفقازی» است كه این منطقه یكی از معدود زیستگاه‌ های آن به‌حساب می‌ آید. قرقاول ارسبارانی و مارال دو گونه دیگر در معرض خطر انقراض این منطقه هستند كه نسل در خطر آنها با برنامه‌ های حفاظتی احیاء و جمعیت آنها در حال حاضر آمار مطلوبی دارد.