گنبد نمکی ملحه

معدن نمک ملحه، از جاذبه های ارزشمند و طبیعی استان سمنان است که به صورت گنبد های نمکی دیده می شود. در منطقه محدوده معدن و حومه آن تناوبی از طبقات توف های مارنی به رنگ های سبز و قرمز، مارن های بنتونیزه شده به رنگ سبز تا سفید متمایل به کرم، نمک و آهک وجود دارد.

معدن نمک ملحه یکی از کهن ترین و فعال ترین معادن نمک ایران است و با حدود 45000 متر مربع مساحتی که دارد، به عنوان یکی از معادن بزرگ ایران نیز در نظر گرفته می شود.

از ویژگی های مهم این معدن نمک می توان به استفاده از نمک های آن در شهرهای مختلف چون اصفهان، نکا، همدان، کرمانشاه و سمنان اشاره کرد.

هنگام بازدید از این جاذبه، تکه های ریز و درشت نمک با رنگ های متفاوت و چشم نوازی که دارند، توجه شما را جلب خواهند کرد. همچنین، تپه ماهورهايي كه نمک ها را به روش های متفاوت از آن ها جدا مي كنند، بسیار تماشایی است.

با توجه به شرایط آب و هوایی استان سمنان، فصل بهار و پاییز مناسب ترین زمان برای بازدید از این جاذبه است.

بر اساس تحقیقات انجام شده، تشکیلات نمک دار این معدن به دوره الیگوسن نسبت داده می شوند.

بهتر است بدانید که از همان ابتدای بازدید از این جاذبه ممکن است قدري تشنه مي شويد. چرا که نمك، رطوبت بدن و محيط را جذب می كند. پس فراموش نكنيد هنگامي كه به معدن مي رويد، چند بطري آب معدني به همراه خود داشته باشید.

ضخامت لایه بندی در طبقات مارنی و توفی مذکور بین ۱ تا ۵ متر که شمال غرب – جنوب شرق است با ضخامت بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر وجود دارد. خلوص ماده معدنی به بیش از ۹۸% می رسد و در نوع سنگ ممتاز آن بیش از ۹۹% می باشد.

ذخیره این معدن حدود ۱۴۰۰۰۰۰ هزار تن است که سالانه ۱۰۰۰۰۰ تن از آن استخراج می شود. معدن نمك ملحه در جنوب شهر سمنان كه در حوضه ي دشت كوير بزرگ رسوب گذاري کرده به لحاظ كاني شناسي، از هاليت، سيلويت، پلي هاليت، كارناليت و لانجبينيت تشكيل شدند و از بين كاني هاي نام برده، پلي هاليت، كارناليت و لانجبينيت، به صورت ثانويه و اطراف و حاشيه ي هاليت با بافت هاي اوليه ي رسوبي مكعبي را احاطه کردند.اين دسته از كاني هاي تبخيري زماني كه در شورابه مقدار كافي از يون هاي پتاسيم و مقادير ناچيز منيزيم موجود باشد، تشكيل مي شوند.

علاوه بر لايه اي بودن نمک ها، وجود بافت هاي اوليه ي جناغي، اسكلتي و تجمعي در كاني هاي هاليت و سيلويت حاكي از اين است كه آن ها در محيط رسوبي كم عمقي قرار گرفتند كه آب هاي دريايي به آن راه یافته است.

براي اثبات دريايي بودن نمك هاي معدن ملحه، از ژئوشيمي عنصر برم كه به صورت بسيار جزئي وارد شبكه كاني هاي تبخيري سيلويت و هاليت مي شود، استفاده شده که بالاترين ميزان برم، ٢٠٠ پي پي ام، در كاني هاليت از افق هاي مختلف بوده است. به نظر مي رسد اين رسوبات تبخيري با توجه به لايه اي بودن آن ها و همراهي با رخساره هاي كم عمق دريايي در يک محيط رسوبي اوليه مرتبط با منشا آب هاي دريايي تشكيل شدند.