مشخصات مسجد قندی
مسجد قندی مربوط به دوره قاجاریه بوده و در تاریخ ۲۶ آبان ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۶۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تاریخچه مسجد قندی
این بنا در سال ۱۳۲۷ هجری قمری به وسیله حاج سیدهاشم قندی از تجار بزرگ قندفروشی تهران بنا شده است. سردر ورودی اصلی مسجد دارای طاق جناغی و تزیینات کاشیکاری و مقرنسکاری و کتیبهای مورخ ۱۳۲۶ هجری قمری است.
ویژگیها مسجد قندی
ساختمان مسجد شامل سردر ورودی، هشتی، صحن، ایوان و شبستان ستون دار است. مسجد دارای یک ورودی اصلی از خیابان تختی و ورودی فرعی ورودی زنانه از کوچه مجاور است.
سیمای عمومی مسجد قندی
بعد از سردر ورودی، هشتی کوچک شش ضلعی با پوشش گنبدی و تزیینات کاشیکاری معرق دوره قاجاریه قرار دارد. در دو ضلع این هشتی، کتیبهای به خط ثلث سفید در زمینه لاجوردی مورخ ۱۴۱۰ هجری قمری دیده میشود که مربوط به تعمیرات دوره اخیر است. سمت چپ این هشتی، وضوخانه قرار گرفته است. صحن مسجد، کوچک و مربع است. در سوی جنوب صحن، ایوان و به قرینه آن در جانب شمالی، ایوان مانند کم عمقی ساخته شده است.
اضلاع دیگر صحن، مزین به طاقنماهای تزیینی و کاشیکاری معرق است. در سراسر ضلع جنوبی، شبستان ستونداری با نه ستون در میانه و پوشش طاق و گنبد قرار گرفته است. این شبستان شامل دو محراب کوچک کاشیکاری است.
در پشت بام و در راستای یکی از محرابها، دو بادگیر بنا گردیده است. بخشی از پشت بام مسجد به صورت مهتابی درآمده که در تابستانها و مراسم ویژه مورد استفاده قرار میگیرد. سردر فرعی و زنانه مسجد، سادهتر و مورخ ۱۳۲۷ هجری قمری است و در پشت آن، هشتی دیگری با تزیین کاشیکاری معقلی واقع گردیده است.
این هشتی نیز در سالهای اخیر بازسازی شده است. در جبهه شرقی و غربی صحن، راهپلهای جهت دسترسی به پشت بام تعبیه شده است. در تعمیرات دوره اخیر، سطح آجرفرش صحن را موزاییک کرده، حوض هشت ضلعی سنگی میانه صحن را کنده و در دیوار شمالی حیاط، یک ردیف وضوخانه سرپایی احداث کردهاند.
سایر اطلاعات مسجد قندی
بنای مسجد وقفی است و در وقف نامه آن آمده است که این مسجد توسط حاج آقا سید هاشم هاشمی، معروف به قندی، ساخته شده است. او از تجار بزرگ قند در بازار تهران بود و سه مسجد بنا کرد.
منبع مسجد قندی
«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایرانشهر»
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران
ویکیپدیا