مشخصات سرای حاج كلبعلی
سراي حاج كلبعلي را می توان به عنوان یکی از فنی ترین سراها در مجموعه بازار قدیمی زنجان دانست، زیرا ساخت و طراحی ویژه معماری آن به گونه ای است که کمترین اتلاف حرارتی را چه در زمستان و چه در تابستان دارد.
سراي حاج كلبعلي دارای یک صحن (حیاط) مرکزی بوده و گرداگرد آن یک واحد رواق قرار گرفته است. این عنصر معماری تحت تأثیر شرایط اقلیمی و سرد و برفی بودن جو منطقه ایجاد شده و در پشت آن حجره های تجار و کسبه دیده می شود.
سایر اطلاعات سرای حاج كلبعلی
نام این سرا در واقع «کربلایی علی» است که به زبان محلی و برای راحتی و افزایش سرعت تلفظ آن را «سرای کلبعلی» نامیدند.
تاریخچه سرای حاج كلبعلی
پیشینه تاریخی این بنا را می توان با مجموعه تاریخی بازار تعیین نمود. بر این اساس سرای کلبعلی را می توان در ردیف آثار به جا مانده از دوره قاجار طبقه بندی کرد. این در حالی است که واحد کاشی مورخ به سال 1345 هجری قمری در سردر شمالی بنا نصب شده است.
ویژگیها سرای حاج كلبعلی
این سرا تنها سرایی است که دارای 4 باب ورودی است که در حال حاضر ورودی شرقی به خیابان سعدی جنوبی مشرف است و مختص ورود و خروج چهار پایان و احشام همراه با کاروانیان و تجار بوده که سه ورودی دیگر سرا را با مجموعه بازار مرتبط می سازند.
به عبارت دیگر سرای حاجی کلبعلی از طریق ورودی شمالی با راسته بازار امامزاده و از ورودی غربی با میدان مرسل و از ورودی جنوبی با راسته بازار عبدالعلی بیگ ارتباط دارد.
سیمای عمومی سرای حاج كلبعلی
از نظر ساختاری، سرای حاجی کلبعلی را به دو بخش می توان تقسیم کرد: بخش نخست: در پوشش مسطح است که شامل کلیه رواق ها سقف ورودی شمالی-ورودی شرقی و کلیه حجره ها و فضاهای مسقف بخش دوم: سقف هایی است که سیستم طاق و تویزه اجرا شدند. سقف و بدنه ورودی های جنوبی و غربی این سرا، با سیستم طاق و تویزه اجرا شده و نوع قوس های آن خوزی (رومی) است.
زمان مناسب بازدید سرای حاج كلبعلی
فصل های بهار و تابستان، زمان مناسبی برای سفر به زنجان و بازدید از این جاذبه هستند.