معبد خورهه

معبد خورهه، در شمال شرق شهرستان محلات، در دهستان خورهه و منطقه پشت گدار واقع شده و از شمال به رشته کوه‌های هفتاد قله و از جنوب به رشته کوه‌های یخچال مرتبط است. محوطه تاریخی خورهه، ۳۰۰۰ مترمربع وسعت دارد و برای علاقه‌مندان به تاریخ‌گردی، یک جاذبه دیدنی و جذاب به حساب می‌آید.

معبد خورهه، اثری تاریخی و ارزشمند از دوران پادشاهی اشکانیان است که دارای دو ستون سنگی بلند به ارتفاع حدود ۸ متر است. برای ساخت ستون‌های خورهه، از سنگ‌هایی معدنی با جنس تراورتن استفاده شده و به‌صورت ۶ قطعه روی هم سواره شده‌اند.

محوطه معبد خورهه، محلات از یک بنای اربابی شامل بخش درونی، اتاق‌های متعدد و محوطه بیرونی تشکیل شده است. علاوه بر دو ستون متشکل از شش قطعه سنگ، بخش‌های دیگری مثل بقایای فروریخته ستون‌ها، قسمت‌هایی از دیواره‌های سنگی و گورها باقی مانده است. ایوان اصلی دارای ۱۲ ستون در دو ردیف بوده که درحال‌حاضر، دو ستون از جنس سنگ‌های معدنی باقی مانده است.

ارزش تاریخی و معماری باستانی معبد خوره، از ویژگی‌های شاخص این جاذبه است که باعث شد تا معبد خورهه، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شود.

قدمت معبد خورهه به دوره سلوکیان برمی‌گردد و با تماشای آن می‌توانید به دوره‌ای از تاریخ سفر کنید. اداره باستان‌شناسی ایران در تابستان ۱۳۳۴ خورشیدی، به کمک کاوش‌ها و حفاری‌های باستانی در این مکان، تعدادی سفال و چند تکه نقره متعلق به دوره سلوکیان را کشف کرد.

بر اساس بررسی های موجود، منطقه خورهه از هزاره دوم پیش از میلاد، مسکونی بوده و از این معبد فقط دو ستون به ارتفاع ۶ متر با حجاری‌های زیبا در بالای آن باقی مانده است. به گفته باستان‌شناسان در این محل، بنایی ییلاقی برای اشراف سلوکی و معبدی اشکانی قرار داشته است.

خورهه در اوستا به مفهوم محل طلوع خورشید است و بعضی منابع، کلمه خور را به معنی منطقه ییلاقی می‌دانند؛ این منطقه در شمال شرق محلات و بین روستاهای دودهک، ورین و آب گرم، در کنار رودخانه خورهه قرار دارد.

امامزاده هفت ایوان، غار شاه بلبل، غار تاریخی لوراخ گاو و چشمه وزوان (چشمه شوره)، از جاذبه‌های اطراف معبد خورهه هستند که پیشنهاد می‌کنید از آنها هم دیدن کنید. البته لازم است برای رفتن به هر کدام از این جاذبه‌ها مسافتی را طی کنید.

معبد خورهه، نقش‌بندی متفاوتی نسبت به تخت جمشید دارد و از پایه ستون به طرف بالا به شکل مخروطی ساخته شده و سطح مخروط‌ها حلزونی است. پایه این ستون‌ها مدور ساده و سر ستون‌ها به سبک ایونیک (شیوه‌ای از ستون‌سازی یونان) ساخته شده است.

باتوجه به وضعیت آب و هوایی استان مرکزی، فصل بهار و تابستان بهترین زمان برای بازدید از معبد خورهه محلات است. اگر می‌خواهید جزئیات این بنای باستانی را ببینید، حتما در روشنایی روز، راهی معبد شوید.

هنگام رفتن به معبد خورهه، کفش راحتی و لباس مناسب فصل را بپوشید و آب آشامیدنی، کرم ضدآفتاب، عینک آفتابی، دوربین عکاسی، پاوربانک و دوربین عکاسی را همراه خودتان ببرید.